Darowizna jest umową, przez którą darczyńca zobowiązuje się do nieodpłatnego przysporzenia na rzecz obdarowanego, kosztem swojego majątku. Wykonanie darowizny, nie oznacza, że nie można jej odwołać. Wręcz przeciwnie, przepisy kodeksu cywilnego dotyczące umowy darowizny przewidują możliwość odwołania zarówno darowizny niewykonanej jak i wykonanej, jednak po spełnieniu kilku warunków. Ważne jest także, że wykonaną darowiznę można odwołać nawet po upływie kilku lat. Na początku trzeba też wyjaśnić, kiedy następuje wykonanie darowizny. Otóż, momentem wykonania jest przekazanie przedmiotu darowizny obdarowanemu. Z tą chwilą wchodzi on w skład majątku obdarowanego.
Odwołanie darowizny niewykonanej. To, czy możliwe jest odwołanie darowizny, która nie została jeszcze wykonana, zależy od sytuacji majątkowej darczyńcy. Zgodnie z przepisami kodeksu cywilnego, cofnięcie takiej darowizny, co do której zawarto umowę, ale nie przekazano jeszcze przedmiotu obdarowanemu może nastąpić, jeżeli stan majątkowy darczyńcy uległ zmianie. Zmiana musi wiązać się z tym, że wykonanie darowizny będzie skutkowało uszczerbkiem dla możliwości utrzymania się darczyńcy lub też zagrozi tym, że przez to darczyńca nie będzie mógł wykonywać swoich obowiązków alimentacyjnych. Cofnięcie darowizny w tym przypadku jest możliwe do momentu przekazania przedmiotu darowizny obdarowanemu.
Odwołanie darowizny wykonanej. Cofnięcie darowizny wykonanej zależy od niewdzięczności obdarowanego. Ewentualność taka pojawia się, gdy obdarowany po zawarciu umowy darowizny, dopuścił się względem swojego darczyńcy rażącej niewdzięczności. Przepisy kodeksu cywilnego nie podają przykładowych czynów, jakie mogłyby zostać uznane za przejaw rażącej niewdzięczności. Przy ustalaniu czy dane zachowanie może zostać uznane za rażącą niewdzięczność trzeba wziąć pod uwagę stopień naruszenia pewnych norm społecznych oraz fakt czy było ono umyślne. Za takie zachowania uważa się przemoc fizyczną oraz psychiczną, kradzież, oszustwo, rażące niedopełnianie obowiązków w stosunku do darczyńcy (np. brak opieki nad chorym rodzicem). Darowiznę można cofnąć z tego powodu w terminie 1 roku od dowiedzenia się o zachowaniu, które charakteryzowało się rażącą niewdzięcznością.
Forma odwołania darowizny. Cofnięcia darowizny można dokonać składając obdarowanemu stosowne oświadczenie na piśmie. Należy pamiętać o dokładnym uzasadnieniu pisma i podać wszystkie powody odwołania darowizny. Dodatkowo pismo powinno zawierać żądanie zwrotu przedmiotu darowizny. Może zdarzyć się, że obdarowany nie zastosuje się do żądania i nie zwróci przedmiotu darowizny. Darczyńca może wtedy szukać ochrony swoich praw na drodze sądowej.
Kto może odwołać darowiznę? Oczywiście darowiznę może odwołać sam darczyńca, ale nie tylko. Takie uprawnienie przysługuje również jego spadkobiercom, ale po spełnieniu pewnych warunków. Po pierwsze prawo takie przysługuje im, jeżeli darczyńca w chwili śmierci był uprawniony do odwołania darowizny. Dodatkowo spadkobiercy mogą złożyć oświadczenie o odwołaniu darowizny w sytuacji, gdy obdarowany umyślnie przyczynił się do spowodowania śmierci darczyńcy lub wywołał u niego rozstrój zdrowia, który spowodował śmierć.
Przebaczenie. Ważne z punktu widzenia odwołania darowizny jest, czy darczyńca przebaczył obdarowanemu rażąco niewdzięczne zachowanie. Jeżeli do takiego przebaczenia doszło, darowizna nie może zostać cofnięta.
autor: Sonia Konieczniak
Jeżeli zainteresował Cię artykuł, kliknij „Lubię to” lub polub moją stronę na facebooku (Facebook adwokat Wrocław).
Najnowsze komentarze