Rozwiązanie umowy darowizny

Rozwiązanie umowy darowizny jest obok odwołania darowizny jednym ze sposobów na „wycofanie się” przez darczyńcę z zawartej umowy. W odróżnieniu jednak od odwołania darowizny, rozwiązanie umowy nie może nastąpić na podstawie jednostronnego oświadczenia darczyńcy.

Kiedy można rozwiązać umowę darowizny?

Będąc precyzyjnym chodzi tutaj o uprawnienie do żądania rozwiązania umowy darowizny, ponieważ rozwiązanie takie nie może nastąpić na podstawie jednostronnego oświadczenia darczyńcy tak jak w wypadku odwołania darowizny.

Konstrukcja rozwiązania darowizny ma zastosowanie do darowizny dokonanej przez osobę ubezwłasnowolnioną przed jej ubezwłasnowolnieniem (zarówno częściowym jak i całkowitym).

Stwierdzenie ubezwłasnowolnienia nie działa wstecz, status osoby ubezwłasnowolnionej nabywa się z dniem uprawomocnienia się orzeczenia sądu, tym samym osoba, która powinna zostać ubezwłasnowolniona przez pewien (często dość długi) czas zupełnie normalnie funkcjonuje w obrocie prawnym, tym samym może skutecznie zawrzeć umowę darowizny.

Właśnie darowizn dokonanych w okresie między zajściem przyczyn uzasadniających ubezwłasnowolnienie a jego sądownym stwierdzeniem dotyczy instytucja rozwiązania umowy darowizny.

Samo późniejsze orzeczenie ubezwłasnowolnienie darczyńcy nie stanowi podstawy do żądania rozwiązania umowy darowizny. Darowizna ta musi być bowiem nadmierna.

Kiedy darowizna będzie nadmierna?

Przede wszystkim nadmierność darowizny należy oceniać przy uwzględnieniu dwóch okoliczności: wartości świadczenia oraz pobudek darczyńcy. Wartość świadczenia należy porównać z majątkiem darczyńcy, nie będzie zasadnym żądanie rozwiązania dokonanej przez osobę zamożną darowizny skutera, który stanowi jedynie niewielki ułamek jej majątku. Ten sam skuter darowany przez osobę niezbyt zamożną może być darowizną nadmierną.

Obok stosunku wartości przedmiotu darowizny do majątku darczyńcy przy ocenie nadmierności darowizny należy uwzględnić pobudki darczyńcy. W dużym uproszczeniu oceniając czy dana darowizna była nadmierna należy odpowiedzieć na pytanie: „czy dla osoby mającej taki majątek, taki wydatek z takiego powodu był nadmierny?”

Z żądaniem rozwiązania darowizny może wystąpić przedstawiciel osoby ubezwłasnowolnionej. Dla osób ubezwłasnowolnionych częściowo będzie to kurator, natomiast przy ubezwłasnowolnieniu całkowitym będzie to przedstawiciel ustawowy ubezwłasnowolnionego. Uprzednio zobowiązani są jednak uzyskać zezwolenie właściwego sądu opiekuńczego.

Czy rozwiązanie umowy darowizny wymaga udziału sądu?

Otóż nie, kodeks cywilny nie stoi na przeszkodzie ugodowemu załatwieniu sprawy. Oznacza to, że strony umowy darowizny mogą ją w opisanym powyżej wypadku rozwiązać we własnym zakresie, bez konieczności wnoszenia sprawy do sądu.

Uprawnienie do żądania rozwiązania umowy darowizny wygasa po upływie dwóch lat od wykonania umowy darowizny np. od przeniesienia własności skutera. Należy o tym pamiętać, zwłaszcza w sytuacjach kiedy zawarcie umowy i jej wykonanie nie miały miejsca w tym samym czasie !

Jeżeli zainteresował Cię artykuł, kliknij „Lubię to” lub polub moją stronę na facebooku (Facebook adwokat Wrocław).