Odwołanie darowizny niewykonanej

Odwołanie darowizny niewykonanej. Garść praktycznych informacji.

Opowiadałem Ci już, że darowizna jest umową, wiedz zatem, że jak każda umowa tak i umowa darowizny może mieć swój skutek odroczony w czasie. Samo zawarcie umowy darowizny nie wystarczy jeszcze, żeby obdarowany mógł cieszyć się darowaną mu rzeczą. Taką rzecz trzeba jeszcze mu wydać, przekazać, dać do ręki. Dopóki tego nie zrobisz darowizna nosić będzie miano niewykonanej. Tym samym za darowiznę niewykonaną uważa się taką sytuację, gdy darczyńca przeniósł prawo na obdarowanego lecz nie wydał mu przedmiotu darowizny.

Przykład: W akcje szczodrości darowałeś swojemu przyjacielowi samochód osobowy. Jasno oznajmiłeś mu, że od dzisiaj jest on jego, a on powiedział, że twą darowiznę przyjmuje. Zawarliście umowę aktu notarialnego. Nie przekazałeś mu jednak ani kluczyków ani samochodu. Choć umowa darowizny została ważnie zawarta to jednak nie została wykonana! To dalej Ty masz i kluczyki i samochód, on ma jednak do niego prawo.

Sytuacja może być też taka, iż darczyńca wydał przedmiot darowizny, lecz nie przeniósł jeszcze prawa na obdarowanego.

Przykład: Zawarłeś ze swoim synem umowę darowizny domu mieszkalnego i pozwoliłeś mu w tym domu zamieszkać. Nie zawarłeś z nim jednak umowy w formie aktu notarialnego, więc choć formalnie to on mieszka w domu, to jednak prawo zostało przy Tobie.

Skoro wiesz już czym jest darowizna niewykonana, to przedstawię Ci teraz okoliczności, które muszą być spełnione abyś mógł odwołać darowiznę. Darowizna niewykonana może być odwołana, jeżeli po zawarciu umowy stan majątkowy darczyńcy uległ takiej zmianie, że wykonanie darowizny nie może nastąpić bez uszczerbku dla jego własnego utrzymania odpowiednio do jego usprawiedliwionych potrzeb albo bez uszczerbku dla ciążących na nim ustawowych obowiązków alimentacyjnych.

Jak widzisz, do odwołania darowizny niewykonanej, a więc zerwania umowy, potrzebna jest zmiana Twojego statusu majątkowego, która zaszła po zawarciu umowy. Mówiąc kolokwialnie, nie można od Ciebie wymagać wykonania darowizny, jeżeli w związku z jej wykonaniem Twoja stopa życiowa miałaby się znacząco obniżyć. Nie zwalnia Cię to jednak z obowiązku rozważnego rozporządzania Twoim majątkiem.

Przykład: Zbudowałeś piękny dom dla swojego wnuka. Darowałeś mu go, a on go przyjął. Nie wprowadził się tam jeszcze, a Ty nie oddałeś mu kluczy. Darowizna nie została jeszcze wykonana. W między czasie w Twój dom uderzył piorun i spalił go doszczętnie razem z całym dobytkiem i oszczędnościami, które trzymałeś w domu. Nie masz gdzie się podziać. W tej sytuacji możesz odwołać darowiznę.

Odwołać darowiznę niewykonaną może tylko darczyńca. Uprawnienie to nie przechodzi na jego spadkobierców, jest to bowiem uprawnienie ściśle osobiste, związane z osobą darczyńcy i zmianą statusu majątkowego. Co więcej, może to być zmiana wywołana także zawinionym działaniem darczyńcy np.: nieprzemyślanymi inwestycjami. Uważaj jednak! Nie można odwołać darowizny, jeżeli umyślnie i celowo lub w skutek rażącego niedbalstwa, wywołałeś swoją zmianę majątkową. Pamiętaj też, że tylko niekorzystna zmiana sytuacji finansowej darczyńcy uzasadnia odwołanie darowizny.

Przykład: Darowałeś swojemu bliskiemu przyjacielowi dużą kwotę pieniędzy, ponieważ był on bardzo biedny i chciałeś mu pomóc. Przed wykonaniem darowizny wygrał on jednak wielką kumulację w lotto i jego sytuacja finansowa się odmieniła. Nie możesz jednak odwołać darowizny i powinieneś wydać mu darowane pieniądze. Odwołanie darowizny niewykonanej jest bowiem możliwe, gdy zmieni się na niekorzyść sytuacja finansowa darczyńcy. Zmiana sytuacji finansowej obdarowanego nie ma znaczenia.

Ciekawa sytuacja zachodzi, gdy darczyńcami byli małżonkowie, którzy razem darowali rzecz należącą do ich majątku wspólnego. Jeżeli jedno z nich umrze, drugie może odwołać darowiznę jedynie w zakresie udziału jaki należy mu się po ustaniu wspólności majątkowej. Odnośnie drugiego udziału takiego uprawnienia nie ma.

Wiedz też, że śmierć obdarowanego nie wpływa na możliwość odwołania darowizny niewykonanej. Zwrotu przedmiotu darowizny możesz wymagać od jego spadkobierców.

O formie i terminie na odwołanie darowizny piszę w kolejnych wpisach, do których koniecznie zajrzyj [LINK].

Jeżeli zainteresował Cię artykuł, kliknij „Lubię to” lub polub moją stronę na facebooku (Facebook adwokat Wrocław).